Kondens Kirlenmesi ve Kondens Kontrol Cihazı
Gerektiği gibi işletilen bir buhar sisteminde kondens, iletkenliği ve içerisindeki erimiş madde miktarı düşük olan, hemen hemen saf olarak adlandırılabilen sudur. Kondensin kirlenmesi; ısı eşanjörlerindeki kaçaklar ve kazandan su taşınması ile olur. Doğru bir yaklaşımla kirliliğin nedeni bulunur. İyi bir kazan işletmesinde kondensin kalite testinin periyodik olarak yapılması gerekir. Bu testler kazan operatörü ve su şartlandırma uzmanı tarafından yapılmalıdır. Kondensin kirlendiği tespit edildiği zaman aşağıda belirtilen adımlar problemin kaynağının bulunmasına yardımcı olur.
Kazan Çalışmasının İncelenmesi
- Kazan çalışma parametrelerinin kontrolü.
- Kazan yük değişikliklerinin araştırılması.
- Kazandan su taşınmasının kontrolü.
Kazanda suyun taşınması aşağıdaki nedenlerden olabilir.
- Kazan domundaki suyun aşırı hareketi
- Tasarım şartlarından daha fazla buhar tüketimi
- Buhar yüklerinin ani değişimi
- Yüksek su seviyesi
- Değişen kazan basınçları
Kir cinsinin tanımlanması : Gerekli ölçü aletleri ile; iletkenlik, pH derecesi, sertlik, fosfat, molybdate, nitrit, kloridler, demir gibi maddelerin tespit edilmesi.
Kirliliği oluşturan maddelerin sistemin hangi kısmından geldiğinin bulunması : Örneğin; sertlik, ısı eşanjörlerindeki sıcak su kaçaklarından, ortofosfat, fosforik asit banyosundaki ısı eşanjör kaçağından veya kazan su taşımasından kaynaklanır. Nitrit kaynaklı bir su düzenindeki ısı eşanjör kaçağından yüksek pH derecesi nötralizasyonda kullanılan armin maddesinin fazla kullanılmasından kaynaklanmaktadır.
Buharlaşma entalpisi(Gizli ısı) : Su, kaynamaya başladığı anda bir sıcaklık ve basınca sahiptir. Bu noktadan sonra sıcaklık ve basınç sabit kalır. Kaynayan suyu aynı sıcaklıkta buhara dönüştüren ısıya gizli ısı denir.
Buhar çıkış kollektöründeki buhar kalitesinin kontrol edilmesi : Kollektör kondenstopundan alınan örnekte kirlilik olup olmadığına bakılır. Kirlilik tespiti, kazan çıkışında su taşınma olayını gösterir.
Kazan TDS seviyesinin kontrolü : Eğer kazanda su taşınması olayı olduğu tespit edilmiş ise, başka kontroller yapılmadan su taşınma problemi giderilmelidir. Kazan TDS seviyesinin kontrol edilmesi sorun gidermeye yardımcı olacaktır.
Kirlilik araştırması : Kazan su taşıma sorunu giderildikten ve kondens kirliliğinin giderilmesi için uygun bir süre geçtikten sonra diğer noktalarda kirlilik araştırması yapılır.
Kondens Kirlilik Kontrol Cihazı
Kondens, buhar üreten işletmeler için çok kıymetlidir ve kazana geri döndürülmelidir. Kazan dairesine azami kondensi döndürebilmek için, kondensin temiz olduğundan emin olmamız gerekir. Bir ısıtma serpantininin delinmesi veya plakalı eşanjörlerde plakanın delinmesi, ısıtılan akışkanın kondens suyuna karışmasına neden olur. Bu durum olumsuz sonuçlara yol açar.
Kazandaki suyun buhar ile taşınması ürünün bozulmasına ve üretim kaybına neden olur. Kondens kirliliğinin devamlı kontrol edilmesi kazanı korur, ürün kalitesinin bozulmasını önler. Ayrıca, enerji ve su tasarrufu sağlar.
Sistemin Elemanları:
Sistem, kondens bypass hattı üzerinde bulunan, bir sıcaklık duyargası ile, bir iletkenlik duyargası içeren bir kontrol gövdesinden oluşur. Duyargalar iletkenlik değerini sürekli kontrol eden bir kontrolöre bağlıdır.
Kontrolörlerin iki türlü çıkışı vardır. Bir tanesi akışın yönünü değiştirmek, diğeri ise alarm içindir. Diğer özelliği 4 – 20mA çıkış ve sıcaklık duyarga girişidir.
- Kontrol vanası(iki yollu veya üç yollu)
- Kontrolör
- İletkenlik ve sıcaklık duyargası
- Çek vana
- İzolasyon vanası
- Kondens tahliye vanası
- Numune kontrol vanaları(2 adet)
- Kalibrasyon vanası
Çalışma Prensibi:
Kondens kirlilik kontrol sistemi, kondensin iletkenliğini devamlı ölçer ve değerini gösterir. Ölçülen değer, tespit edilen değerin üzerine çıkması durumunda kondensin akış yönünü değiştirerek kazana girmesini önler. İletkenlik düşmesi ile kondens kazana tekrar yollanarak, ısı ve su kaybı önlenir. Sistem çok küçük iletkenlik değişimlerini algılar. Ancak iletkenliğe etki etmeyen yağ, şeker gibi maddeleri algılayamaz.
Akış yönünün değiştirilmesi için 2 adet 2 yollu vana veya 3 yollu yön değiştirme vanası kullanılabilir. Yüksek iletkenlik değeri algılandığı zaman kondens dönüş hattını kapatmak için bir izolasyon vanasına ayrıca aynı anda kondens boşaltmak için de bir boşaltma vanasına gerek vardır.
Sistemin Avantajları:
- Kazanın zarar görmesi ve ürünün bozulması önlenir.
- Kondens sıcaklığından bağımsız olarak, sıcaklık kompanzasyon duyargası hassas netice verir.
- Enerji kaybının en az olması sağlanır.
- Su şartlandırma giderini azaltır.